Het GL promo team was op een stormachtige zaterdag weer achter de Agnietenkapel als vanouds maar dan in het onstuimig begonnen 2015. Ruth, Henk, Yke, Marion en ondergetekende ondervroegen de willekeurige voorbijgangers over hun kennis en ervaringen in de nieuwe opzet van zorg en welzijn. Dat betekent minder Den Haag en meer lokaal (als gemeentelijke zorgaanbod of het netwerk  van de zorgvrager zelf). Als maatschappij willen we via deze regering van PvdA-VVD dat thuiswonen langer moet en dat betekent eigenlijk meer zorg aan huis. Kan dat dan wel als  we minder geld krijgen uit Den Haag en als we lokaal doorbezuinigen op de zorg?

Dit jaar 2015 wordt een overgangsjaar. Als je nu zorg hebt, dan blijf je dat (mogelijk in beperktere vorm en uitgevoerd door een ander) wel houden. Alle nieuwe zorgvragers krijgen wel te maken met de nieuwe situatie. Maar hoe reageert men daar op straat op en wat moeten wij met die info?

Heel divers is het antwoord. Van de mensen die we spraken lopen de situaties enorm uiteen. 

Zo was er de 78-jarige mevrouw wiens 82-jarige man in december met hartproblemen was opgenomen.  Ze had al eerder in 2014 via haar (thuiswonende, werkende) zoon de gemeente gevraagd om hulp. Vrij oprecht leek ze te vertellen dat ze toen niets kreeg na visite van de gemeente. Nu is haar man ook wel een eigengereid persoon die liever geen hulp heeft. Maar het komt dan wel op haar bordje neer en je ziet aan haar dat wel een handje kan gebruiken (dat zegt ze ook). Maar ze schroomt om opnieuw hulp te vragen. 

We spraken de dochter van een 80-jarige vrouw die vorig jaar in een verzorgingshuis is opgenomen. Voor haar is de nieuwe regeling voor meerkosten chronische zieken nog niet bekend. Verder was ze ook boos over de nasleep bij het beëindigen van de thuiszorg toen haar moeder naar het tehuis ging. Diverse malen moest ze hier mee aan de slag terwijl ze dacht het geregeld te hebben. In feite heeft ze nu verder geen verdere bemoeienis met de gemeentelijke zorg. 

Er kruiste iemand van middelbare leeftijd die inmiddels alle (schoon-) ouders had verloren. Voor nu is er geen zorgvraag. Dat was een tijdje geleden anders. Moeder woonde in Gouda en zij wonen gelukkig dichtbij. Dat kostte best veel tijd en energie als je enigs kind bent. Dat was zwaar als je een baan en eigen huishouden hebt. Hij kan zich niet voorstellen dat hij zijn eigen dochter om hulp vraagt (of zij het zou aanbieden aan haar vader). Anders was het voor de 76-jarige voorbijgangster. Zeer vitale vrouw die geen zorg nodig heeft (en haar man evenmin) en nog actief is in het maatschappelijke leven. Zo ziet ze juist veel mensen die (minder) zorg krijgen. En terecht wees ze op een artikel in het AD. Brutalen hebben de halve wereld. Als je goed kan roepen, dan krijg je zorg. Als je bescheiden bent of je niet kan verwoorden, dan heb je (waarschijnlijk) minder kans op hulp. Maar het bleef wel hangen bij GL dat haar 2 kinderen verder weg in Nederland wonen. Of en hoe het straks gaat als er wel zorg nodig is, die vraag hoefden we gelukkig nu niet te beantwoorden. We kunnen er wel over nadenken. 

Met de wind in de rug het ouder echtpaar met de man die meer klachten krijgt. Zij zorgt voor hem, zeg maar gewoon fulltime mantelzorgster. Ze doet het gewoon maar heeft het afgelopen jaar wel iets ingeleverd. Ze kan hem niet meer langer alleen laten. Desgevraagd naar de oplossing als ze dat wel wil, is er niet. Er lijkt niemand in de omgeving die haar rol (tijdelijk) kan overnemen. Maar het is voor hen geen issue. Ze redden het samen. Minder zorg vanuit de overheid is voor hen geen issue.

Tenslotte het bijna pensioengerechtigde echtpaar met een oude (schoon-)moeder verderop in Zuid Holland. Zij woont met een grote tuin nog steeds zelfstandig. De 2 zussen helpen moeder al jaren (en soms springt het echtpaar of hun dochter bij). Zoals ze zelf zeggen: de Participatiemaatschappij was reeds uitgevonden al jaren geleden. De oude vrouw voelt geen enkele druk om kleiner te wonen en ze wordt daarin gesteund door haar 2 dochters. Zij had haar moeder ook 15 jaar verzorgd. Maar ja, toen waren er meer kinderen die meehielpen. Het echtpaar zelf weet het wel: zij zullen straks kleiner gaan wonen. Zij willen hun kinderen zo min mogelijk tot last zijn. 

Conclusie voor vandaag? Het duurt nog wel even voor dat we de juiste smaak te hebben met de zorg. Als we zoeken, vinden we zeker de negatieve gevolgen van minder zorg. Het is een overgangsjaar en we moeten 2015 afwachten. Zorgwekkender is dat de wereld kleiner wordt. Het vragen om hulp, om zorg neemt af. We doen het wel zelf. Maar of dat ook betekent dat we samen beter hebben, blijft een vraag. Of dat ook betekent dat lokale zorg vanuit de overheid straks goed en betaalbaar zal zijn, blijft een aandachtspunt voor ons. GL moet waken dat de toegang er is, dat mensen ook durven vragen als het nodig is, ook als ze het niet goed kunnen verwoorden, dat we niet alleen op onze omgeving zijn aangewezen maar dat we gezamenlijk ook via de overheid zorg kunnen bieden. 

 rommy