Leren

‘Ik richt mij altijd op nieuwe dingen leren en ik ben een tikje ongeduldig. Ik wil stappen zetten, ben ijverig aangelegd. Ik blijf graag op de hoofdweg en ben gedisciplineerd. Ik hou er niet van als mensen in de raad enorme afslagen in hun betoog nemen of er tijdens de vergadering een amicale sfeer ontstaat. We doen daar belangrijk werk, dan blijf je gefocust. Gelukkig zitten we met zijn vijven in de raad, want ik vind niet alle onderwerpen even interessant (Claire lacht hardop). Het afgelopen half jaar was voor mij een soort snelkookpan aan ervaringen. 

Als eerste vrouw op de lijst voel ik een grote verantwoordelijkheid, het belang van representatie mag niet onderschat worden. Ik zit nog steeds in een soort verwonderende fase waarin ik alles bevraag en onderzoek waarom iets op een bepaalde manier gedaan wordt. Ik wil ontdekken hoe ik mijn potentieel in de politiek het best kan benutten. De leider van de toekomst heeft vooral feminiene kwaliteiten, zoals empathie, flexibiliteit, geduld en intuïtie. In heel Nederland stemden de kiezers tijdens de gemeenteraadsverkiezingen bewust vrouwen de raad in omdat die een andere uitstraling hebben en andere waarden meebrengen dan de gemiddelde politicus. Ik wil niet integreren in de macho cultuur die er nu nog wel heerst. 

Selecteren

Mijn leven stond heel lang in het teken van balletdansen. Het is heerlijk om te dansen, te bewegen op muziek en daarmee te communiceren. Uit de balletwereld ken ik sterke machtsstructuren en selectieprocedures. Een danscarrière is maar kort dus iedereen wil er zoveel mogelijk uithalen. De concurrentie is groot. Ik begon met balletles op mijn vierde. Toen ik twaalf was begon ik aan de balletopleiding in Den Haag in een klas met dertig leerlingen. Elk jaar werden leerlingen die zich onvoldoende bewezen of ontwikkelden naar huis gestuurd. Uiteindelijk ben ik met vier andere dansers uit mijn jaar afgestudeerd. Ik ben in een traditie opgeleid waarbij je de choreografie van een ander uitvoert. Er wordt niet gepraat, er wordt gedanst. Als we de directeur in de gang tegenkwamen, moesten we een reverence maken (Claire staat op en doet een buiging). Ik voel de nagels van die Russische docent nog in mijn rug. Veel clichés kloppen. Goed zijn in ballet werd tijdens de opleiding belangrijker gevonden dan huiswerk maken. 

zwart wit foto van claire

Gelukkig hebben mijn ouders er op aangedrongen om Atheneum te doen, met het oog op later. Iedereen maakt teleurstellingen mee-ook de dansers die er zoals ik hun beroep van konden maken. Alleen talent en hard werken is niet genoeg. Er zijn zo veel andere factoren die bepalen of je een rol al dan niet krijgt. Ik heb zelf op mijn zeventiende meegemaakt dat ik na een zware selectieprocedure niet werd aangenomen op de Juilliard School, het conservatorium van New York. Alleen vanwege mijn nationaliteit, niet vanwege mijn danskwaliteiten. In de allerlaatste fase kreeg ik te horen dat er genoeg kandidaten uit de Verenigde Staten waren om op die school te studeren. Voor mijzelf was dat de grootste teleurstelling tot dan toe. Ik heb dat van jongs af aan ook anderen zien overkomen, zonder dat dat altijd goed was uit te leggen. Dansers sterven twee keer, wordt wel gezegd. Als je je laatste adem uitblaast en als je stopt met dansen. Ook dan ga je door een rouwproces heen, moet je jezelf opnieuw uitvinden en een nieuw leven opbouwen. Ik ben op mijn vijfentwintigste, nog maar tien jaar geleden, met woorden gaan communiceren. Toen sloot ik mijn danscarrière bij het Internationaal Danstheater Amsterdam af en ging ik Theaterwetenschappen studeren.

De rode draad is uitlegbaarheid en rechtvaardigheid. Het speelt ook in mijn huidige werk als medewerker bij het Fonds Podiumkunsten. Je verdeelt gemeenschapsgeld. Daar zijn heldere kaders en beoordelingscriteria voor nodig. Juist omdat je vanuit een machtspositie werkt, vind ik dat je die verdeling op een transparante manier moet doen. Uitlegbaarheid is voor mij heel belangrijk. 

Optreden

Het creëren van kansengelijkheid is de basis van mijn motivatie om politiek actief te worden. Ongelijkheid en macht kregen een andere betekenis toen ik met mijn partner en onze kinderen in de Bijlmer woonde, tussen 2010 en 2018. In de lunchpauze stikt het in de Amsterdamse Poort (winkelcentrum in Amsterdam Zuidoost) van de kantoorlui. Maar als je daar op een ander moment als witte vrouw rondloopt, ben je de enige. Dan zit je in een situatie waarbij je jezelf in niemand herkent. Veel witte Nederlanders hebben nooit ervaren hoe dat voelt, wat het betekent om niet tot de norm te behoren en welke gevolgen dat heeft voor hele basale dingen zoals een opleiding volgen, een baan of een huis vinden. Als je die ongelijkheid eenmaal ziet, kan je er niet meer omheen.

een foto van claire tijdens een ballet-voorstelling

Sylvana Simons is voor mij een voorbeeld in de politiek. Dat mag toch wel? (Claire lacht luidt). Tegen haar kijk ik echt op. Als ik haar zie spreken in de Tweede Kamer vind ik dat echt indrukwekkend. Juist door de irrationele manier waarop er op haar gereageerd wordt, merk je dat andere politici inhoudelijk minder sterk zijn. Dus gaat het over randzaken zoals: hoe ze overkomt, of: dat ze de orde niet volgt. Zij weet de inhoudelijke zwakte van haar tegenstander bloot te leggen. Dat is mooi als je dat kan. Dan zijn woorden echt wapens, dan doen ze er toe. Zij is gewend om op te treden. Dat hebben we gemeen. Ik ben ook gewend dat mensen naar mij kijken. Zeker, ik zie het leveren van een bijdrage in de raad als een optreden. Ook al zit het publiek er soms wel onderuitgezakt bij (Claire lacht hardop). Maar bij dit publiek gaat het er om wat je zegt en hoe je het brengt. De woorden die je kiest en de manier waarop je ze brengt doen er toe. Daar geloof ik in. 


Arnout Menkveld, december 2022