In de afgelopen raadsvergadering heeft GroenLinks voor gestemd bij de college- voorstellen Participatienota en Re-integratieverordening. We hebben in onze GroenLinks- werkgroep uitgebreid gesproken hierover. Uiteraard hadden we zelf andere accenten gelegd en we hebben dan ook verbeterpunten aan het college meegegeven. De motie 'intensivering integrale benadering sociaal domein' werd ruimschoots aangenomen door de gemeenteraad wat betekent dat het college met aanvullende voorstellen komt om de peilers (zoals ook WMO) van het Sociaal Domein middels experimenten en innovaties beter in elkaar te laten overlopen. Het ontschotten van de budgetten hoort hier ook bij.
Het amendement 'behoud van Vrijwilligerspremie' kon niet op voldoende steun rekenen. De premie voor vrijwilligers en mantelzorgers in de bijstand nu is afgeschaft. Dat is erg jammer omdat deze inzet te verkiezen is boven de Tegenprestatie, veel betekent bij de uitvoering van de zorgtaken in de maatschappij en mensen met een sociaal minimum een extraatje goed kunnen gebruiken. Tenslotte haalde het voorstel tot meer informeren van de raad bij de opzet Werk- en Ontwikkelcentrum het net niet (19 tegen - 16 voor). Hierin had GroenLinks ruimte willen creeëren voor een goede intake bij het basisprogramma zodat meer maatwerk bij instroom bijstand leidt tot duurzame uitstroom.
In het gevoerde debat hebben wij de volgende zienswijze uitgesproken op de voorstellen.
Ten eerste: de integrale benadering Sociaal Domein beleid uit de nota "iedereen doet mee". We waarderen bijvoorbeeld de aansluiting met het Sociaal Team. Het is ons echter te weinig visionair in opzicht. De landelijke wetgever heeft ook met de Decentralisatie beoogd om meer samenhang te krijgen en te ontschotten. Het college zegt, laten we beginnen, kijken naar de eerste resultaten en dan aanpassen. Dan zegt GL, nee, u presenteert ons een beleidsnota voor 4 jaar, u vraagt ons de kaders te stellen. Wij willen meer overlap met de WMO omdat we daarmee maatschappelijke winst en efficiëntie verwachten. Divosa had al vastgesteld dat mensen tegelijkertijd van diverse regelingen gebruik maken. Er zijn mogelijkheden beschikbaar uit Alphen a/d Rijn, Arnhem, Apeldoorn om slimme combinaties aan te gaan. Zoals gezamenlijke dagbesteding voor gecombineerde doelgroep van arbeidsbeperkten cq zorgvragers. Of korte scholing van uitkeringsgerechtigden om zorg- en welzijnstaken in hun eigen wijk op te pakken zoals in Utrecht. Maar ook dichter bij huis: een LVB- groep van Gemiva actief in de Irishof. We willen verder investeringen en onderzoeken omdat we daar als gehele samenleving baat bij hebben. Dat mag heten de Goudse transformatie. Antwoorden als "de WMO kan ook een functie vervullen" en "college kan een mixed budget overwegen" zijn te vrijblijvend. GroenLinks wil graag hier meer ambitie zien.
Ambitie is een mooi bruggetje naar punt 2. We zien overduidelijk de ambitie om nadruk te leggen op snel bemiddelbare uitkeringsgerechtigden. Instrumenten die het college daarbij voorstelt zijn premieverstrekkingen. We vinden deze echter onjuist verdeeld. Een uitstroompremie van 350 euro is zoals de CAR ook stelde, niet motiverend, terwijl we dat juist wel willen. Anderzijds hebben we uit het werkveld vernomen dat werkgevers de snel bemiddelbaren toch wel aannemen. Met andere woorden: middelen ook anders verdeeld mogen. En die groep van 700 mensen motiveren om maatschappelijk actief te zijn: hoe doe je dat? Niet door het afschaffen van de vrijwilligerspremie! Het gaat volgens GL ook om beleidsdoel 3: bijdragen aan oplossen van andermans problemen. Nog een gouden kans voor integraal beleid op het gehele Sociale Domein. GroenLinks verkiest nuttig vrijwilligerswerk en mantelzorg boven de Tegenprestatie. Dat mag best gestimuleerd en beloond worden. Erkenning moet volgens eerder onderzoek van dhr. Kampen (daar is ie weer) centraal staan. Zo kan de uitkeringsgerechtigde ook het collectief belang inzien en zich nuttig voelen. Vrijwilligerswerk is het smeermiddel voor de inclusieve samenleving, zorg voor elkaar en minder vraag naar overheidsvoorzieningen zoals de WMO. Een premie waard!
Tenslotte het laatste punt: de voorstellen mbt het Werk- en Ontwikkelcentrum die het college de komende tijd gaat uitwerken. Voorbeelden uit Eindhoven en Amersfoort geven diverse geluiden. Er zit hier tevens een vreemde knoop in de bedrading want Promen is nog een gespreksonderwerp. We vinden het lastig om hierop een goed oordeel te vellen. Om een concreet voorbeeld te noemen: Artikel 4 lid 1 van de verordening geeft het college de beleidsvrijheid om nadere regels te stellen over de voorwaarden waaronder een voorziening wordt toegekend. GL vindt het ongewenst en inefficiënt om dit combineren met het voorstel om iedere instromer eerst het basisprogramma van 3 maanden te laten volgen. We zien te weinig en te laat individueel maatwerk. Precies wat de CAR ook schetst in haar advies. Uit FNV onderzoek blijkt dat mensen met korte afstand arbeidsmarkt geen enkeltje "eerste beste baantje" moeten doen. Het houdt geen rekening met wensen, vaardigheden, vooropleiding. Pas maatwerk toe bij de start en maak een persoonlijk ontwikkelplan om een duurzaam betaalde baan te krijgen. Dat levert ons ook lange termijn voordelen. We staan als Gouda gezamenlijk voor deze nieuwe taak. GL vindt dat de raad meer moet weten over de opzet Werk- en Ontwikkelcentrum. Voor de beste dienstverlening aan onze Goudse stadsgenoten en om ieders individuele talenten zo goed mogelijk te ontwikkelen.