‘Een stad met uitdijende verschillen schreeuwt om sterke schouders, koele hoofden, en warme harten.’ Zo eindigde ik dit voorjaar mijn bijdrage tijdens de bespreking van de kadernota 2025-2028. Mijn fractie ziet in de voorliggende begroting dat het college zich deze boodschap ter harte heeft genomen. Er worden keuzes gemaakt die laten zien dat dit bestuur staat voor een eerlijke, groene stad en blijft investeren in de toekomst. Het laat zien dat er sterke schouders zijn in Gouda, dat er vooruit wordt gedacht en de belangen van onze stad en zijn inwoners voorop staan in planontwikkeling voor de lange termijn.
Het laat ook zien dat er warme harten zijn in Gouda. Bijvoorbeeld doordat het college kiest voor weersonafhankelijke openstelling van de winteropvang, blijft inzetten op humane opvang van asielzoekers en begeleiding biedt aan statushouders om zich snel thuis te voelen in onze stad.
Vandaag gaat de Nationale Klimaatweek van start. In dat kader maken we ons wel zorgen over koele hoofden, voorzitter, en schone lucht. Het Planbureau voor de Leefomgeving berichtte vorige maand dat Nederland de klimaatdoelen hoogstwaarschijnlijk niet gaat halen. Het kabinet focust vooral op het hier en nu, in tegenstelling tot het stadsbestuur van Gouda dat wel de toekomst in het vizier heeft. GroenLinks roept het college op de luchtkwaliteit in onze stad beter in de gaten te houden. Hier hebben we met verschillende partijen vragen over gesteld. GroenLinks heeft de petitie ondertekend die door bewoners is gestart om schone lucht voor inwoners te waarborgen. Is het college bereid om in gesprek te gaan met de GGD Hollands Midden, Milieudienst Rijnmond en Omgevingsdienst Midden Holland over de luchtkwaliteit in Gouda?
Naast de programmabegroting ligt een Herfstakkoord. GroenLinks dankt de andere bestuurspartijen voor de constructieve samenwerking. Wij realiseren ons goed dat we meer willen dan we kunnen betalen met de huidige financiële kaders. De uitdagingen blijven voorlopig groot, bijvoorbeeld wat het museum betreft. We realiseren ons ook heel goed dat er een sterke culturele waarde in de stad aanwezig is, die we moeten koesteren. Kijk maar naar het succes en de relevantie van de tentoonstelling Susanna, die van heinde en verre publiek trekt.
Voor GroenLinks is het belangrijk dat we met het Herfstakkoord de inspanningen voortzetten om Gouda te verduurzamen en eerlijk te houden. We gaan door met het uitvoeren van het VerkeersCirculatiePlan, en we blijven ons inzetten voor de bereikbaarheid van Westergouwe, vooral voor fietsers en openbaar vervoer. Zo bewegen we stapje voor stapje naar een bereikbare stad, waar voldoende ruimte is voor iedere gebruiker van de openbare ruimte.
Mijn fractie maakt zich wel zorgen over de reductie van CO2 uitstoot in Gouda. De klimaatopgave is onverminderd hoog, maar door de temporisering van de plannen voor verduurzaming, is het aannemelijk dat het reductiepercentage inmiddels lager ligt. Kan het college ons informeren wat de geschatte reductie is in 2040 als gevolg van de temporisering?
Dan ook een paar woorden over herdenken en vrijheid, voorzitter. Onlangs sloten we het Herdenkingsjaar Slavernijverleden af, en aankomend jaar viert Nederland tachtig jaar vrijheid. Vrijheid is een universeel recht van ieder mens, ongeacht wie je bent en waar je vandaan komt. De plek waar wij in Gouda vrijheid vieren, bij het oude stadhuis op de markt, is naast een plek van bezinning, ook een plek met een open wond. De pijn ligt in de tekst van de koloniale steen, die het recht op vrijheid van een ander ontkent en militair koloniaal optreden verheerlijkt.
GroenLinks roept het college op afstand te nemen van die pijnlijke koloniale propaganda, juist in het Herdenkingsjaar 80 jaar vrijheid. Juist nu oorlogen toenemen en een ongekend aantal van 120 miljoen mensen wereldwijd op de vlucht is. Juist nu is het nodig een helder en ondubbelzinnig standpunt in te nemen over het universele recht op vrijheid.
Vrijheid is van iedereen, wie je ook bent en waar je ook vandaan komt. Moslim of Jood, zwart of wit, LHBTIQ+, in Gouda mag je zijn wie je bent. De viering van onze vrijheid hoort een inclusieve bijeenkomst te zijn waar iedereen zich welkom voelt. “There is nothing greater in all the world than freedom”, dat zei Martin Luther King. “It is worth going to jail for. It is worth losing a job for. It is worth dying for”.
Dank u voor het luisteren.