Esmah Lahlah herkent de problematieken uit haar werk als wethouder bestaanszekerheid in Tilburg. Bij haar aantreden bleek dat haar ambtenaren geen beeld hadden tegen welke problemen uitkeringstrekkers, mensen met schulden of psychiatrische patiënten aan liepen. De ambtenaren waren bezig met het uitvoeren van regels en wetten, maar hadden de mensen zelf niet in beeld. Na maanden onderzoek bleek de overheid zelf een woud van regels, formulieren en procedures te hebben ontworpen waar ze zelf ook in vastliepen. Hoe kan je dan verwachten dat iemand die chronisch ziek is de energie kan opbrengen zich door dit woud heen te worstelen. Hoe kan je denken dat iemand voor al die verschillende regelingen iedere keer langs het gemeentekantoor komt als je bezig bent voldoende eten te vinden voor je kinderen terwijl het geld eigenlijk op is?

Zo vertelde iemand, die lang schulden had gehad, dat de overheid zelf de grootste schuldeiser is. Als je een formulier verkeerd invult gaat de overheid er vanuit dat je dat expres doet. Het gevolg was een extra boete en verhoging van je schuld. In plaats van iemand in de problemen te ondersteunen duw je ze er verder in. Esmah Lahlah gaf aan dat meerdere gemeentes nu experimenten opzetten om schulden af te kopen en zo mensen een nieuwe start te geven. De aanwezige wethouder Jan Kees Oppelaar vond dat een interessant idee.

Het gesprek ging ook over jongeren die zonder diploma uitvallen. Als ze een aanvraag voor uitkering doen worden ze weggestuurd. “Probeer eerst maar zelf wat te vinden”, wordt er dan gezegd. En deze jongeren komen dan maanden later in beeld met schulden. Waarom is niet direct het gesprek aangaan: “wat wil je gaan doen en hoe kunnen we dat ondersteunen”. In plaats van groei van de problematiek help je mensen snel het goede pad op.

Zo zijn er meerdere thema’s besproken:

  • Zoals chronisch zieken en psychiatrische patiënten die moeten solliciteren naar een baan van 5 dagen per week.
  • Zoals psychiatrische patiënten die voor het einde van hun behandeling op straat worden gestuurd onder het motto zelfredzaamheid vergroten, maar ze hebben geen woning en geen baan voor een inkomen.
  • Zoals mensen met een laag inkomen die constant bezig zijn om voldoende eten voor het gezin op tafel te krijgen. Wat doet deze stress met mensen?
Esmah Lahlah in gesprek met gouwenaren

In alle voorbeelden blijkt de wetgeving uit te gaan van wantrouwen. De burger zal het wel verkeerd bedoelen. Daarnaast gaan ze uit van een maakbaarheidsideaal. Maar niet iedereen lukt het om het leven zelf te maken. Esmah Lahlah gaf het helder aan: ”Het gaat niet over wetten, het gaat over mensen. Laat we de mensen benaderen vanuit vertrouwen. De overheid moet mensen die het moeilijk hebben ondersteunen. Dat betekent dat niet de economie, maar solidariteit het leidende gegeven moet worden.

De verhalen over wantrouwen en vastlopen in bureaucratie van de gemeente neemt ze mee naar de Haagse tekentafel zodat er een goed alternatief komt voor mensen die nu nog te vaak vastlopen. In Gouda leverde deze bijeenkomst onder andere input voor het verkiezingsprogramma voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2026. GroenLinks gaat graag met je in gesprek over jouw ideeën – we gaan de komende maanden diverse themabijeenkomsten organiseren. De aankondiging daarvoor zetten we op onze website en in de socials. Dus: volg ons!

Heb je vragen, wil je actief worden voor GroenLinks, neem contact met ons op! Mail met arie.groenenboom@kpnmail.nl

Esmah Lahlah in gesprek met gouwenaren, van boven gezien